Radikal değişim zamanı geldi: Gıda sistemini değiştirecek AB projesi

CLEVERFOOD adı verilen yeni ve kapsamlı bir Avrupa Birliği projesi, gıda sistemini iklim, biyolojik çeşitlilik ve insanlara yararlı olacak bir biçimde dönüştürmek için, Avrupa vatandaşları arasında toplum geneli seferberlik başlatmayı hedefliyor.

Gıda sistemi, Avrupa’nın sera gazı emisyonlarının üçte birinden sorumlu. Halk sağlığı ve ekolojide de kritik bir rol oynuyor. Copenhagen Üniversitesi, toplum ve dünyanın faydası için daha sürdürülebilir bir gıda üretimi ve tüketimi sistemine geçilmesi amacıyla, CLEVERFOOD girişimine öncülük ediyor.

Horizon EU (Ufuk AB) programından aldığı 8,1 milyon avro finansman ile, proje Avrupa kıtası genelinde “Avrupa gıda sistemini daha iklim dostu olan, doğayı ve biyolojik çeşitliliği koruyan ve halk sağlığını teşvik eden bir gıda sistemine” dönüştürmeyi hedefliyor.

Copenhagen Üniversitesi Bitki ve Çevre Bilimleri Bölümü’nde Doçent olan Christian Bugge Henriksen, “İklim krizi, gıda krizi, biyolojik çeşitlilik krizi ve sağlık krizi dahil olmak üzere mevcut ve gelecekteki krizler, gıda üretimi yaklaşımımıza yakından ilişkili. Bu nedenle, tüm AB ülkelerinin gıda sistemimizi daha adil, sürdürülebilir, döngüsel ve bitki temelli hale getirmek için ortak çaba sarf ettiği radikal bir değişikliğin zamanı geldi” diye konuştu.

Gıda sisteminin dönüştürülmesine yönelik AB projeleri, girişimleri, gıda politikaları ve Avrupa’daki tüm yönetişim seviyelerindeki diyaloglar arasındaki işbirliği, koordinasyon ve karşılıklı öğrenme yetersiz durumda. Bunu göz önünde bulunduran proje koordinatörleri, yeni projenin önemli bir müdahale olduğu görüşünde. Etkilerini en üst düzeye çıkarmak için aralarında sinerji oluşturmak için büyük bir potansiyel olduğunu vurguladılar.

Kopenhag Üniversitesi Bitki ve Çevre Bilimleri Bölümü’nden Dr. Marin Lysák, “CLEVERFOOD’un amacı, mevcut tüm bu projeleri bir araya getirmek. Tarımsal emisyonları azaltmak, biyoçeşitliliği ve sağlığı teşvik etmek için birçok önemli girişim AB’de halihazırda devam ediyor. Ancak bunlar birbirinden ayrı konumlarda ve genel olarak iş birliği yapmıyorlar. Değişimi gerçekleştirmek istiyorsak, iş birliğini merkeze koymalıyız” diye konuştu.

Kopenhag Üniversitesi Bitki ve Çevre Bilimleri Bölümü ile birlikte toplamda yirmi üç paydaş, projeyi ileriye taşımak için bir konsorsiyum oluşturacak.

Araştırmacılar, sistem düzeyinde değişimin önünü açabilmek için farklı paydaşları bir araya getirmeyi amaçlıyor. AB Gıda 2030 Politika Çerçevesi ile bağlantı kurarak gıda sistemi dönüşümüne odaklanan mevcut, yeni ve gelecekte yapılacak projelerde iş birliği ve koordinasyona olanak tanımak amacıyla bu yeni proje, Avrupa’daki devlet kurumları, üniversiteler, sanayi grupları gibi ‘önde gelen aktörleri’ bir araya getirecek.

Proje takvimi

CLEVERFOOD projesi resmi olarak 1 Ocak‘ta başladı. 20-22 Şubat 2023 tarihlerinde Portekiz’de başlangıç toplantıları gerçekleştirildi.

Daha sonra FOOD 2030 İnteraktif Sergisi, sıradaki AB başkanlığı ülkeleri olan Macaristan, Polonya, Danimarka, Kıbrıs ve İrlanda’ya gidecek ve gıda sisteminin dönüşüm sürecine dahil olmak için birçok olanak sağlayan ulusal diyaloglara, bölge odaklı girişimlere ve önemli etkinliklere ev sahipliği yapacak.

Kaynak ; Gıda Hattı