İtibar Kaybetmek! Kurumsal İtibar Nedir?

Aşağıdaki Videodan yazıyı dinleyebilirsiniz…

İtibardan tasarruf olmaz! * İtibarı kazanmak uzun kaybetmek kısa sürer.

Son günlerde yaşadığımız ve şahit olduğumuz gerek ülkemizde gerekse de dünyamızdaki yaşanan olaylar özellikle Orta doğuda çıkan savaş ve dünyanın buna sessiz, duyarsız ve seyirci kalması, milyonlarca insanın ölmesi, aç, susuz yaşam mücadelesi vermesi birazcık vicdanı olan insanların yüreklerini buruyor. Medeni olarak gördüğümüz devletler, kurumlar hiçbir şey yapmayınca hayret ve dehşet içinde kalıyoruz. Ülke ve yöneticileri kınıyor, gözümüzde itibarları düşüyor.

Ülkemizde yaşanan çocuk ve kadın cinayetleri, kedi, köpek, hayvan, çevre katliamlarının suçluları elini kolunu sallayarak gezmesi, gelir adaletsizliği, liyakatsiz atamalar, adaletin geç tecelli etmesi vb. birçok konular hem kişilere hem de kurumlara olan güvenimizi sarsıyor. Bu satırları yazarken ülkemiz gündemine Yenidoğan Bebeklerle ilgili haberler düşmeye başladı. Biz İsrail’in vahşetini kınarken canım ülkem içinde bebeklerin ölümüne sebebiyet veren sözüm ona doktor ve Sağlık çalışanları haberlerini gene hayret ve dehşetle izliyoruz. Biz nasıl, ne zaman bu duruma geldik. Sorumluların açıklamaları bizleri tatmin etmediği gibi bir tane sorumlunun bile istifa etmediğini görüyoruz. Oysaki Japon toplumunda az bir kusuru olan sorumlu bile harakiri yapıp canına kıyabiliyor veya anında istifa ediyor.

Ülkemizde de ilgili Bakanlığımız Gıda sektörümüzdeki taklit ve tağşiş ürünlerle ilgili kamuoyunu bilgilendirmesi de biz tüketicilerin hayret ve ilgisiyle bu kadarda olmaz, pes doğrusu dedirtiyor. Tanınmış, tanınmamış birçok markalı ürün üreticilerinin itibarlarıdüşürüyor.

Kısaca saygı görme, değerli bulunma, değer verme, güvenilir olma, saygınlık olarak anlaşılan İtibar, başkalarının bizim hakkımızda sahip olduğu düşüncelerin tamamıdır. Bu kavramın kurumlar içinde tanımlanmış bir anlamı vardır. Kurumsal itibar ise bir kurumun çalışanları, müşterileri ve içinde yer aldığı halkın gözündeki algısı olarak ifade edilir.

Kurumsal itibar, işletmenin uzun zaman zarfında oluşturmuş olduğu kurum kültürü, kurumsal politikaları, davranışları, dışarıya karşı gönderdiği olumlu ya da olumsuz sinyaller gibi birçok unsurun etkisiyle, tüm paydaşlar nezdinde oluşturduğu bir duygu bütününü ifade etmektedir. Dededen toruna geçen 100 yılı aşkın Türk gıda firmalarımız var.

Bin bir emek ve zahmetle oluşturdukları ürün ve markalarını bir anda kaybetmeleri çok acı. Her ne sebeple olursa olsun çok yazık ve düşündürücü.

İtibar; saygın ve güvenilir olma, şan, şöhret ve ün kavramlarını içinde barındıran önemli bir değerdir. Aynı zamanda itibar, mantıksal gerekçelere sahip ama özünde duygusal bağ yaratan bir değer olarak da ifade edilir. İtibar beraberinde güven oluşmasını sağlar. İşte bu güven zedelendiğinde veya yıkıldığında geri dönüşü çok zordur ve gerek insan gerek şirketler, kurumlar, devletler yıkılmaya, batmaya, yok olmaya mahkumdurlar. (Şimdi içinizden onlara hiçbir şey olmuyor diyebilirsiniz ama ölümlü olan şu dünyada birçok isim unutulup giderken bazı isimler halen yaşayabiliyor). Her şeyi parayla ölçüldüğü günümüzde Robert Bosch gibi insanlar çıkıp “insanların güvenini kaybetmektense para kaybetmeyi tercih ederim.” de diyebiliyor.

Her yıl kurumların itibarı ölçen ve değerlendiren kuruluşlar var.

Kurumsal itibar araştırması nedir?

İtibar Araştırması, günümüz rekabetçi iş ortamında, markaların güçlü bir kurumsal itibara sahip olması açısından büyük önem taşır. Kurumsal itibar, bir markanın halk nezdindeki algısı, saygınlığı ve güvenilirliğini ifade eder.

Kurumsal itibar, işletmelerin çalışanlarının, müşterilerinin, yöneticilerinin, tedarikçilerinin, yatırımcıların ve genel olarak tüm toplum ve diğer paydaşlarının gözünde iyi veya kötü, zayıf veya güçlü gibi net duygusal tepkilerini ifade etmektedir.

Kurumsal itibar zedelenince Ticari itibarda düşüyor.

En önemli öğe ise insan; patronun, yöneticinin, çalışanın yapacağı bir yanlış bütün bir kuruma veya kendisine sebep olabiliyor. Onun için liyakat ve Eğitim çok önemli. Güvenlik görevlisinden, hademesine, şoföründen, temizlik görevlisine, mühendisinden genel müdürüne kadar bütün çalışanlar çok önemli. Hepsi bir bütünün parçası.

Kişisel itibar nedir?

Kişisel itibar; kişiye özgü karakter özelliklerinin, başarılarının, gösterdiği davranışların, belli bir zaman içerisinde yansıttığı kendine özgü imajının karmaşık bir birleşimi üzerine diğerlerinin toplu algılarından oluşan, algısal bir kimlik olarak ifade bulmuştur.

Ülkemizdeki marka, şirket ve kurumların, uzmanları tarafından “şirket ya da kurum güvenilirliğinin maddi olmayan en önemli ölçütlerinden biri” olarak tanımlanan, gıdadan akaryakıta bankacılıktan elektronik eşyaya kadar 30 kategoride Türkiye’nin en itibarlı şirketlerinin belirlendiği Türkiye İtibar Endeksi Araştırması, anket katılımcılarına belirlenen farklı sektörler özelinde yardımsız sorulardan oluşan 60 farklı soru yöneltilerek yapılıyor.

Her bir araştırmada ülkemiz insanının çok önem verdiği “güven” ve “gönüldaşlık” kavramlarını dahil ederek 8 kademede araştırma radarına giren şirketlerin itibarları ölçülüyor. Araştırma Türkiye örneklemi kabul edilen 26 bölgede, 78 ilde, 15 bin kişi aranarak yaklaşık 100 bin dakikalık CATI, yani bilgisayar destekli telefonla görüşme yöntemi kullanılarak yapılıyor.

Bir ürün ya da hizmetin kategorisi veya sektörü dillendirildiğinde zihinde ilk canlanan ve ilk dillendirilen markalardan biri SEMBOL MARKA olarak nitelendiriliyor.

15 Aralık 2022 – 15 Ocak 2023 tarihleri arasında yaklaşık 15 bin kişi ile gerçekleştirilen araştırmada; ana ve alt sektörleri ile toplam 66 farklı sektördeki markaların itibar derecelendirmesi yapıldı ve Türkiye’nin itibarlı markaları belirlendi.

Beykoz Üniversitesi işbirliğinde ve Bursa Teknik Üniversitesi raportörlüğünde Türkiye İtibar Akademisi tarafından 12’ncisi gerçekleştirilen araştırmanın sonuçları açıklandı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun “Türkiye Örneklemi” olarak kabul ettiği 26 bölge ve 72 ilde. Beykoz Üniversitesi işbirliğinde ve Bursa Teknik Üniversitesi raportörlüğünde Türkiye İtibar Akademisi tarafından 12’ncisi gerçekleştirilen araştırmanın sonuçları açıklandı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun “Türkiye Örneklemi” olarak kabul ettiği 26 bölge ve 72 ilde 15 Aralık 2022 – 15 Ocak 2023 tarihleri arasında yaklaşık 15 bin kişi ile gerçekleştirilen araştırmada; ana ve alt sektörleri ile ahşap parkeden akaryakıta, ayakkabıdan bankacılığa, beyaz eşyadan bebek ve çocuk ürünlerine kadar toplam 66 farklı sektörde faaliyet gösteren şirket ve kurumların itibarları ölçümlendi.

Türkiye geneli alfabetik sıralaması şöyle:

A101, Abdullahefendi, Acun Medya, Adidas, Ağrı Holding, AHBAP, Altınyıldız, Apple, Arçelik, Aselsan, Avon, Ay Aydın Tekstil, Aygaz, Basf Kimya, Bayraktar, Beko, Bim, Bosch, Can Holding, Carrefoursa, Cengiz Holding, Chanel, Coca Cola, Decathlon, Defacto, Doğtaş, Doğuş Holding, Dost Süt, E-Bebek, Eczacıbaşı, EGC ALIŞVERİŞ HİZMETLERİ, Entek, Ereğli Demir Çelik, Eti, Flo, Galatasaray, Garanti BBVA ,Getir, Gratis, Gubretas, H&M, Has Turizm, Havelsan, Hektaş, H&M, Ikea, İmamoğlu İnşaat Şirketi, İmpo, İpragaz, İstikbal, Kahve Dünyası, Kanal D, Karsan, Kayseri Şeker, Kemal Tanca, Kiğılı, Koç Holding, Koçtaş, Koton, Kütahya Porselen, LC Waikiki, Limak Holding, Lumberjack, Mango, Mavi, Metro İstanbul, Migros MM Grup, Nestle, Nike, Nuh’un Ankara, Nurol Holding, Opet, Oppo, Otacı, Otokar, Oyak Renault, ÖZSARI GIDA, Paşabahçe, Petlas, Petrol Ofisi, PTT, Puma, Renault, Roketsan, Rönesans İnşaat, Sabancı Holding, Samsung, Sarsılmaz Savunma, Shell, Sleepy, Sütaş, Şişecam, TCDD, Teknosa, Tesla, Tofaş, Togg, Torku, Toros Gübre, Tpao, Trendyol, Turkcell Tüpraş, Türk Hava Yolları, Türk Telekom, Türk Traktör, Türkiye Sigorta, Unilever, Ülker, Vakıf Bank, VAKKO, Vestel, Vodafone, Volkswagen, Yemeksepeti, Yıldız Entegre, Yıldız Holding, Yurtiçi Kargo, Zara, Zen Pırlanta, Ziraat Bankası, Zorlu.

Barilla, “2024 Global RepTrak 100” listesinde gıda sektörünün en itibarlı şirketi oldu.

Diğer taraftan İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından hazırlanan Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2023 Araştırması’nın sonuçlarına göre, en büyük 500 şirketinden 100’ü gıda sektöründen. 151 firmayla İstanbul ilk sırada yer alıyor.

Türkiye’mizin 100 yıllık markaları var. Asırlık markalar gelecek ve geçmiş arasında bir köprü görevi görürken araştırmalar, bu markaların daha çok tercih edildiğini gösteriyor.

Bu köklü markalar, şüphesiz bugünlere kadar birçok olumsuzlukla karşı karşıya kaldı. Ancak yine de bugün dimdik ayaktalar.

Bir markanın 100 yıl ayakta kalabilmesi için gereken temel konulardan biri ise istikrar ve disiplin. Markaların büyüklüklerine göre uzun soluklu bir tanınırlık, bilinirlik söz konusu. Yerel markaların eriştiği kişi sayısı az olsa da kendi bölgesinde nesilden nesile bir aktarım gerçekleşiyor. Kültürü, mirası taşıyor. Uzun soluklu markaların müşterisiyle kurduğu bağ, güven kavramı üzerinden gerçek bir ilişki sunuyor. Çünkü yapılan araştırmalara göre köklü markalar, bir tercih sebebi. Değerlerimizin ve kültürümüzün de kaynağı olan bu köklü markaları şöyle sıralayabiliriz:

Hacı Bekir, Hafız Mustafa, Vefa Bozacısı, Ziraat Bankası, İskender Efenedi, Hafız Mustafa, Karaköy Güllüoğlı, Kurukahveci Mehmet Efendi,Komili, Cemilzade, Hacı Abdullah, Hacı Şakir, Tuzcuoğlu Nakliyat, Arkas Holding, Abdi İbrahim, Uludağ, Ford Otosan, Develi Restoran, Yenigün Reçelleri, EtsanApikoğlu, İlancılık A.Ş, Splendid Otel, Meşhur Bebek Badem Ezmesi, Kaptanoğlu Denizcilik, Hamidiye Su, Pandeli Restoran, Emgen Optik, Sırmakeş Su, Alevli A.Ş, Konyalı Lokantası, Tarihi Sarıyer Börekçisi, Hasanpaşa Fırını, İmam Çağdaş ve Altan Şekerleme.

İşin özü; itibarı kazanmak uzun kaybetmek kısa sürer.*(ATASÖZÜMÜZ)

KAYNAKLAR :

https://www.itibarakademisi.com/turkiye-itibar-endeksi/

https://tr.tradingview.com/news/matriks:5106284:0/,

https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/turkiyenin-500-buyuk-sirketinden-100u-gida-sektorunden/3258365

https://www.paradergi.com.tr/is-dunyasi-kulis/2023/10/30/turkiyenin-100-yillik-markalari-ve-hikayeleri

https://www.gursahakman.com/turkiyenin-en-buyuk-30-gida-uretim-sirketi-2023/