Çölyak Hastalığı Nedir?

Kasım 6, 20220

Çölyak hastalığı buğday, arpa ve çavdar gibi tahıl içerikli gıdalarda bulunan glüten isimli protein maddesinin vücut bağışıklık sistemi tarafından verilen reaksiyonu sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Genellikle 1 yaşından sonra glüten içeren gıdaların tüketilmesiyle birlikte belirtiler ortaya çıkar. İlk belirtiler şişkinlik, kusma, ishal, halsizlik, olarak görülür. Kronik bir hastalık olmasına rağmen tedavisi ömür boyu glüten içermeyen gıdalarla beslenmektir.

Çölyak Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Çölyak hastaları glüten içeren gıdalar tükettikleri zaman bazı belirtiler ortaya çıkmıştır. Bunlardan en sık görülenleri karın şişliği ve ishaldir. Bu kısa süreli belirtiler uzun vadede kronik şikayetlere dönüşmektedir. Bunun sebebi bağırsak mukozasının iltihaplanması ve zarar görmesi nedeniyle gıda emilimlerinin bozulmasıdır. Bunun sonucunda bazı vitamin ve minerallerin eksiliği vücutta oluşabilir. Uzun vade de görülen diğer önemli belirtilerden biri de kilo kaybıdır.

Çölyak hastalığı her yaşta teşhis edilebilmekle birlikte teşhisi zor olan hastalıklardan biridir. Çünkü belirtiler çoğunlukla ilişkili bir başka hastalığı da düşündürmektedir. Örneğin erken osteoporoz, kansızlık, teşhis edilmemiş laktoz alerjisi, deri problemleri gibi hastalıklarla benzer belirtiler gösterdiğinden karıştırılabilir. Başlıca saymak gerekirse çölyak hastalığının belirtileri;

Karın bölgesinde şişkinlik
Yaşa göre kilo azlığı
Kas zayıflığı
Kansızlık
Dışkıda anormallik, büyük tuvalet ihtiyacının artması
İshal
Kusma
Halsizlik (Demir eksikliğine bağlı)
Nedeni bilinmeyen karaciğer hastalıkları
Büyüme geriliği
Ağız içinde oluşan aftlar
İştahsızlık, gaz şikayetleri
Eklem ve kemik ağrıları (Kalsiyum eksikliğine bağlı)
Gece körlüğü (A vitamini eksikliği nedeniyle)
K vitamini eksikliğine bağlı kanamalar
Hormon seviyelerinde dengesizlik
Sinirlilik
Depresyon bulguları
Dikkat bozukluğu
Ciltte kaşıntılı döküntülerdir.

Çölyak hastalığının insan sağlığı üzerinde önem taşıyan birçok değişimlere neden olmasından dolayı doğru teşhisi önemlidir. Teşhis yöntemlerinden kan testleri serolojik özel testler ile ön tanı konmakta ancak kesin tanı ince bağırsak biyopsisi ile konmaktadır.