Günümüzde veri, kurumların ve bireylerin dijital dünyadaki en kıymetli varlığıdır. Ancak zaman zaman yaşanan WhatsApp, Instagram, Facebook (Meta), Twitter (X) gibi sosyal medya platformlarındaki erişim sorunları olsun, hatta büyük bankaların dijital hizmetlerindeki kesintiler olsun, veri güvenliği ve sistem sürekliliği konularının ne kadar kritik önemde olduğunu bize bir kez daha hatırlatıyor. Bu önem, yani veri güvenliği ve yedekleme stratejileri yemek firmaları için de geçerlidir.
Kısaca başlıkta da belirttiğim gibi yemek firmaları, işletmeler için hayati önem taşıyan konuları anlatmak istiyorum.
Veri Güvenliği Nedir?
Veri güvenliği, dijital sistemlerdeki bilgilerin izinsiz erişime, silinmeye, bozulmaya veya siber saldırılara karşı korunması sürecidir. Örneğin;Mart 2024’te WhatsApp ve Instagram’da yaşanan eş zamanlı kesinti, milyonlarca kullanıcıyı etkiledi ve Meta’nın sunucu altyapısında yaşanan senkronizasyon problemiyle ilişkilendirildi.Bu tür olaylar, veri güvenliğinin yanında erişilebilirlik (availibility) ilkesinin ne kadar önemli olduğunu gösterir.
Güvenliğin sağlanması için:Veriler şifrelenmeli,Erişim kontrolleri uygulanmalı,Sistemler güncel tutulmalı,Kullanıcılara sosyal mühendislik ve phishing konularında eğitim verilmeli, yedekleme konularında bilgi verilmeli ve takibi sağlanmalıdır.
Yedekleme Yapmanın Önemi ve Stratejileri Nelerdir?
Sosyal medya platformlarında ve bankalarda yaşanan kısa süreli erişim problemleri, bazen yazılım güncellemeleri, bazen de veri replikasyon sorunlarından kaynaklanmaktadır. Yedekleme stratejileri bu tip durumlarda hayati rol oynar.
Aynı şekilde yemek firmaları, işletmelerde de düzenli yedekleme çok önemlidir.
Yedekleme Çeşitleri nelerdir diye bakacak olursak;
I) Tam Yedekleme
Örneğin bir işletmenin sunucusunda, bir bankanın veri merkezinde yangın çıkması durumunda, eğer tam yedekleme son 24 saatte yapılmışsa, tüm müşteri işlemleri hızla geri getirilebilir.
- II) Artımlı ve Fark Zaman Dilimlerinde Yedekleme
Çözbim Yemekçi MRP/ERP yazılımımızda da günlük olarak 6 farklı zaman diliminde otomatik olarak verilerin yedeği alınmaktadır. Ancak bu yedeklerin lokale, harici bir diske, bulutta da bir yere kopyalanması işi sağlama almak olacaktır. Meta’nın platformlarında yaşanan bir arıza sonrasında, sadece son 1 saatte değişen veri bloklarının kaybolduğu ve bu verilerin artımlı yedeklemeden geri yüklendiği açıklanmıştı.
III) 3-2-1 Kuralı
Twitter (X) gibi yüksek trafikli platformlarda veriler; hem yerel veri merkezlerinde hem de farklı kıtalardaki bulut sistemlerinde yedeklenir. Bu sayede bölgesel felaketlerde bile erişim sağlanabilir.Buradan yola çıkarak biz de lokale, harici bir diske ve başka bir lokasyona yada buluta yedekleme yapılmasını öneriyoruz.
Failover (Hata Durumu) Yönetimi Nasıl Yapılır?
Failover, sistemler arızalandığında hizmetin kesintisiz devam edebilmesi için hayati bir bileşendir.
Gerçek Hayattan Örnekler
2023’te bazı bankaların mobil uygulamalarında yaşanan çökme, ana sunucuların aşırı yüklenmesi sonucu oluşmuş ve failover sistemlerinin geç devreye girmesiyle birkaç saatlik kesintilere yol açmıştı.
WhatsApp’ın 1 saat süren kesintisi sırasında kullanıcı trafiği yedek sunuculara yönlendirilemediği için sistem tüm dünyada hizmet dışı kalmıştı.
Twitter’ın (X) altyapısında yaşanan kısa süreli kesintiler sonrasında yapılan açıklamalarda, sistemin “aktif-aktif” failover yapısıyla çalıştığı, ancak veri replikasyon gecikmeleri nedeniyle bazı kullanıcıların hizmete ulaşamadığı ifade edilmişti.
Lokal ve Bulut Yedekleme Üzerine
Bazı bankalar, günlük işlem verilerini lokal veri merkezlerinde tutarken, kritik müşteri bilgilerini ve finansal verileri Azure veya AWS gibi bulut servislerine yedeklemektedir. Bu da hem hız hem coğrafi güvenlik avantajı sağlar.
Facebook’un geçmiş yıllarda yaşadığı büyük çaplı kesintilerden biri, DNS yapılandırma hatası sonucu gerçekleşmiş ve yedek DNS sunucuların otomatik olarak devreye girmemesi nedeniyle birkaç saatlik hizmet kaybı yaşanmıştır.
Sync Backup (Senkronize Yedekleme) Yöntemleri
Gerçek Zamanlı Senkronizasyon
Telegram ve Telegram Web uygulaması WhatsApp vb mobil cihazlarla senkronize çalışır. Her mesaj gönderimi, sunucu ile anlık olarak yedeklenir. Ancak bu senkronizasyon aksadığında mesajlar geç ulaşır veya kaybolabilir.
Çözbim olarak biz de verilerini anlık olarak yeni oluşmuş-yada güncellenmiş verilerini yedeklemelerini öneriyoruz. Bunun için GoodSync, FileSync gibi uygulamalar kullanılmaktadır.
Zamanlanmış Yedekleme
Bazı bankalar, veri merkezleri ile bulut sistemleri arasında günlük gece yarısı yedekleme yapar. Bu sayede gün içinde alınan işlemler, belirli aralıklarla sistemde güncellenir.
Çözbim Yemekçi MRP/ERP yazılımımızda da günlük olarak 6 farklı zaman diliminde otomatik olarak verilerin yedeği alınmaktadır. Ancak bu yedeklerin lokale, harici bir diske, bulutta da bir yere kopyalanması işi sağlama almak olacaktır.
Blok Bazlı Senkronizasyon
Özellikle finansal uygulamalarda, sadece değişen veri bloklarının yedeklenmesi sayesinde bant genişliği tasarrufu sağlanırken, sistem performansı da korunur.
Sonuç
Mesajlaşma uygulamalarından, sunucu hizmetlerinden, bankacılık sistemlerine kadar birçok dijital platformda zaman zaman yaşanan çökme ve erişim sorunları, veri güvenliği, yedekleme stratejileri ve failover yönetiminin ne kadar kritik olduğunu göstermektedir. Gerek bireyler gerek kurumlar, bu sistemleri hem teknik hem stratejik olarak güncel tutmalı, lokal ve bulut tabanlı çözümleri hibrit biçimde kullanmalı ve veri kaybını minimuma indirecek senaryolar geliştirmelidir.
Bu senaryolar firmaların kendilerini daha güvende hissetmelerini sağlar.
Bir başka çözümde görüşmek üzere…
https://about.me/soykanozcelik
- Veri Güvenliği Nedir? Yedekleme Stratejileri Nelerdir? Failover (Hata Durumu) Yönetimi Nasıl Olmalıdır? - Mayıs 22, 2025
- Çözbim YEMEKÇİ & Çözbim PERMobil ile dijital belge ve ziyaretçi takibi çok kolay! - Mart 11, 2025
- 2024’ü Uğurlarken: Ekonomi, siyaset ve teknoloji alanlarında yaşanan gelişmeler - Aralık 23, 2024
Comment here