Kanatlı Eti ihracatı 2019

Politikacılar ne derse desin Ülkemizde 2019 yılının değerlendirmesini ekonomik krizin olumsuz etkilerini dikkate almadan yapmak mümkün değildir. Ekonomik krizin yarattığı tahribatı kamuoyunun gözünden saklamak endişesiyle yapılan açıklamalar sonucu yaşanan olumsuzlukların etkisini tarafsızlıkla doğru biçimde ölçmek ve ifade etmek günümüzde nerdeyse imkânsız hale gelmiştir. Enflasyon oranları konusunda yapılan açıklamalar başta olmak üzere resmi istatistikler mevcut durumun tespitine baz alınamayacak kadar gerçeklikten uzak kalmış ve itibarsızlaşmıştır. Bu nedenle kanatlı eti ve sakatatı ihracatının 2019 yılındaki durumunu tespit ederken, yıl sonu gerçekleşme seviyesini önceki yıl/yıllar ile mukayese ederek değerlendirmenin doğru olacağı kanaatine vardım. Kanatlı eti ihracatımızın geçtiğimiz yıl ulaştığı seviyeyi ve başarı derecesini aşağıdaki şekilde özetledim.

İhracat Miktarı:

Yazıma eklediğim “Türkiye Kanatlı Eti ve Sakatatı İhracatı” başlıklı tablolu grafik 2019 yılının 10 yıllık bir derinlik sürecindeki ihracat performansını göstermektedir. Bir önceki yılla mukayese ettiğimizde;

2019 yılında kanatlı eti ve sakatatı ihracat miktarı toplamının %-0,6 bir düşüşle gerçekleştiği görülmektedir.
En büyük ihracat kalemi olan piliç ve tavuk etleri miktarında %-3,5 düşme olmuştur.
Hindi eti ihracat miktarında %37 artış sağlanmıştır.
Tavukayağı ihracatı miktarı değişmemiş bir önceki yılla aynı kalmıştır.
İleri işlenmiş kanatlı etleri ihracat miktarı %15,6 artmış bulunmaktadır.

Kaynak: DTM ve İhracatçı Birlikleri verileri

İhracat Değeri:

“Türkiye Kanatlı Eti ve Sakatatı İhracat miktar ve Değeri” başlıklı ikinci grafik, yapılan ihracatın yine 10 yıllık bir derinlikte ‘miktar’ ve ‘değer’ konusundaki bilgileri içermektedir. Bir önceki yıla kıyasla:
2019 yılında kanatlı eti ve sakatatı ihracat değeri toplamı %1,6 bir artışla sonuçlanmıştır.
En büyük ihracat kalemi olan piliç ve tavuk etleri değerinde %1,1 artış olmuştur.
Hindi eti ihracat değeri %48,4 artmıştır.
Tavukayağı ihracat değeri %-28 düşmüştür.
İleri işlenmiş kanatlı etleri ihracat değeri %20 artmış bulunmaktadır.
2014 yılında 430.544 ton kanatlı eti ihracatına karşılık sağlanan 699.558.000 USD toplam gelirin 10 yıllık rekoru halen kırılamamıştır.
Kaynak: DTM ve İhracatçı Birlikleri verileri İhracat Ürünleri:

“Kanatlı” dendiğinde hindi, tavuk, kaz, ördek, bıldırcın gibi hayvanlar kast edilmektedir. “Kanatlı etleri” denildiğinde ise bu hayvanların etleri akla gelmelidir. Ancak, kanatlı eti ve sakatatı ihracatımızın çok büyük bir kısmı tavuk ve piliç etlerinden oluşmaktadır. İkinci sırada hindi etleri gelmektedir.“2019 Kanatlı Ürünlerinin İhracat Oranları” başlıklı tabloya baktığımızda da ihracatımızın %79 unun tavuk ve piliç eti, %10’unun tavukayağı olduğunu görüyoruz. Çoğunluğu tavuk etinden oluşan “ileri işlenmiş ürünler”in ihracattaki payı %8, hindi etlerinin payı da %2 seviyesinde kalmaktadır.

İhracat Yapılan Ülkeler:

2019 yılında 82 ülkeye yapılan ihracatın ayak hariç toplamının miktar olarak %57,6’SI, değer olarak %62,4’Ü Irak’a yapılmıştır. Bir önceki yıla oranla miktar hemen hemen aynı kalmış (artış %0,4), değer ise %7 artmıştır.

Irak’ın açık ara birinci olduğu listede ilk 15’e giren ülkeler (toplam miktarın %4,7 ile %1,3 oranları arasında ihracat yapılmış); Libya, Kongo, Suriye, Birleşik Arap Emirlikleri, Angola, Gürcistan, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Katar, Laos, Azerbaycan-Nahcivan, Suudi Arabistan, Türkmenistan, Özbekistan, Gana olarak sıralanmıştır. Toplam 52.753.530 ton tavuk ayağı ihraç edilen Hong Kong ve Vietnam bu sıralamaya dahil edilmemiştir.

İlgili Bakanlıklar ve sektörün uzun yıllar süren temas ve çalışmaları sonucu ticari ve veterinerlik anlaşmaları imzalanarak büyük beklentilerle yıllar önce ihracata başlanan Rusya 2019 yılında yaklaşık 3 bin ton kanatlı eti alımı yapmıştır. 2017 yılında Japonya ile anlaşmalar tamamlanmış ve kanatlı eti ihracatına başlanmıştır. 2019 yılında bu ülkeye 2 bin tonun biraz üzerinde ihracat yapılabilmiştir.

SONUÇ:

2019 yılı Kanatlı eti ihracat miktarı bir önceki yıla oranla %-0,6 azalmış olmasına rağmen ihracat değerinin aynı dönemde %1,6 oranında artması bu yıl ihracatın olumlu sonuçlandığı kanaatini uyandırmaktadır. Tavukayağı ihracat miktarı bir önceki yıla oranla aynı kalmış olmasına rağmen ihracat değerinin %-28 azalmış olması endişe verici bir durumdur. 2020 yılı ihracatının çok daha iyi koşullarda geçmesini diliyorum.