Fatih Çoban: Nasıl 3 Adımda Başarılı ve Sarsılmaz Girişim İnşa Edilebilir ?”

Türkiye’de girişim ekosistemi hızla büyürken, yerli girişimlerin başarıyı yakalayabilmesi için başvurdukları yöntemler yakından izleniyor. Danışmanlık Akademisi kurucusu Fatih Çoban girişimlerin kuruluş aşamasından itibaren takip edebilecekleri ve bilimsel bir temele sahip “YaKaN” yöntemiyle ilgili detayları aktardı.

Bir girişimin başarılı olabilmesi için neler yapması gerektiğini 6 yılda 22 ülkede 50’den fazla kendi alanında başarılı girişimciyle görüşerek bulmaya çalıştığını söyleyen Fatih Çoban, “Sonuçta ulaştığım noktada girişimciliğin bir şans değil; bilimsel bir çalışma olduğunu gördüm. Öncelikle bir girişimin yola çıkmadan önce, başarılı olup olamayacağını hesaplamaya çalışması ve bunun üzerinden analizler yapmak son derece anlamsız. Çünkü istatistik bilimi kurulan her yeni girişimin batma ihtimalini %95 olarak gösterir. Oysa yazı tura attığınızda dahi yanlış tahminde bulunma ihtimaliniz %50’dir. Akıl ve iradesi olmayan paranın insanların kurduğu girişimlerden daha başarılı olması da mümkün değildir.” dedi. Fakat burada insan faktörü vardır. Doğru bir kafa yapısı ile işe başlanırsa ve daha başlangıçtan itibaren süreç, sistem ve yapı planlanırsa bu istatistiği yanlış çıkarabiliriz.

Elon Musk, Tony Robbins ve Russel Brunson gibi başarılı isimlerin hayatlarından örnekler veren Fatih Çoban, “Elon Musk 7 girişimini birden milyarlarca dolar değere ulaşan dev şirketlere dönüştürdü.

Tony Robbins 72 şirketi idare ederek 6 milyar dolara yakın gelir üretiyor. Benim de içerisinde bulunduğum bir konuşmasında Tony Robbins; “İnsanlar benim 72 şirketi nasıl idare ettiğimi düşünüyor. Ben sadece KPI takip ediyorum.” Buradan çıkartılacak sonuç̧ ile; ekibinizdeki herkesin rolüne uygun sorumlulukları ve performans takip sistemleri olmalıdır.

Russel Brunson ise, 5 yıl gibi kısa bir sürede hiçbir yatırım almadan milyar dolarlık değerde bir şirket kurdu. Üç isme de bakıldığında ortak noktaları; yetkinlik, kültür ve netlik inşası (YaKaN). Temel prensipleri ise şirketlerine danışman gözüyle bakmaları. Sistemin ve operasyonun içinde değil; üstünde kalarak büyük resme konsantre olmaları.” ifadelerini kullandı.

Yetkinlik inşası ekip kurarken göz önünde olmalı

Yetkinlik; yetenek, bilgi, tecrübe ve tutumun bir araya gelmesiyle ortaya çıkar. Yani ekibinizdeki insanları veya yeni işe alacağınız insanları yalnızca bilgileri ile değil davranış karakterleri, motivasyonları ve tutumları ile de değerlendirmek lazım.

Yetkinlik inşasının başarılı bir girişimin ilk kuralı olduğunu söyleyen Fatih Çoban, “YaKan sisteminin yetkinlik ayağında, girişimlerin yöneticileri A kalite beyinleri kendi vizyonları ve şirket misyonları doğrultusunda motive edebilmelidir.
Jack Ma bir konuşmasında benden daha zeki insanları işe alır, 4-5 yıl sonra patronum olabilecek kişileri çalıştırırım diyor. A kalite beyinler; A kalite beyine sahip insanlarla çalışmak isterken, B kalite beyinler C kalite beyinleri işe alıp işyerlerinde tabiri caizse kral olmak isterler. Elon Musk ise şirketlerinin geliştirdiği yeni teknolojileri şova dönüştürerek tanıttığı organizasyonlarda yatırımcılara ya da müşterilere seslenmek yerine, tüm dünyadaki özel beyinleri ve yetenekleri şirketlerinde çalışmaya davet ediyor.” dedi.

Netlik inşası Türkiye’de en fazla ihmal edilen konu;

Ekipte çalışan herkes görev tanımını, sorumluluklarını, performans değerlendirme kriterlerini çok net olarak bilmelidir. Çünkü ölçmediğiniz performansı geliştiremezsiniz.

Bir girişimin batmaması ve hedeflerine yönelik hızla adım atması için netlik inşası olarak isimlendirdiği 7 önemli adım olduğunu belirten Fatih Çoban, “Bunlardan ilki pazarlamadır. Potansiyel müşterileri soğuk ortamdan ılık ortama, ılıktan ise sıcak ortama çekmenizi sağlayan sistemdir. Pazarlama sayesinde ikinci adımda satış̧ müşterileri ciroya çevirir. Üçüncü aşamada operasyon müşteriyi tatmin eder. Dördüncü ayakta yönetim büyük resme odaklanarak planlar yaparken beşinci adımda insan kaynakları yetkinlik inşası için çalışır. Altıncı adım olan Ar-Ge’de ürün ve servisleri geliştirir ve son aşamada finans, gelir gider dengesini kurar. Bu adımları uygulamak girişimin başarılı olabilmesi için büyük önem taşıyor. Türkiye’de girişim ekosistemi bu adımları fazlasıyla ihtimal ediyor.” seklinde konuştu.

Şirket kültürü yalnızca büyük şirketler için geçerli değildir.

Şirket içerisindeki iletişimin sağlığı için kültür inşa edilmeli. Ama iletişimden kastımız; yalnızca arkadaş veya aile ortamı kurmak değildir. İnsanların birbiri ile olan ilişkisi, kendileri ile olan ilişkileri ve hedefleri ile olan ilişkileridir. Bu 3 parametreden biri eksik olursa güle oynaya şirketi batırabilirler. Yani; sadece insanların birbiri ile olan ilişkisi yeterli değildir.

Şirket kültürü oluşturmanın sadece büyük şirketlere özgü olduğuna dair büyük bir yanılgı olduğunu söyleyen Fatih Çoban, “Genel kanı hele bir büyüyelim de o zaman bakarız şeklinde. Ancak kültür inşası girişim büyüdüğünde değil; girişimin büyümesi için gereklidir. Bir nevi girişimlerin anayasası diyebiliriz. Yetkinlik inşası ile başlayan, netlik inşası ile devam eden ve kültür inşası ile biten YaKaN formülü girişimcilikte başarının bir şans ile değil; kurallar bütünü ile olduğunu gösteriyor” dedi.