Aklımıza tatlısı, dilimizin ucuna; yiyen gelinle yatar sözü, avludan atladı komşuda yumurtladı bilmecesi, kabak çiçeği gibi açılmak kavramı ve bunaldığımızda kabak tadı verdi dediğimiz deyimi gelen kabağın farklı yörelerde değişik yemekleri yapılarak damak zevki zenginliğimize, beslenme ihtiyacımıza ve sağlığımıza önemli katkılar sağladığını belirterek başlamak istiyoruz. Ülkemizin hemen her bölgesinde yetişen kabağın her bölgede farklı yemeklere lezzet olduğunu biliyoruz. Biz bu yazımızda Doğu Karadeniz Bölgesi ve Giresun civarında yapılan kabak yemeklerini yazmaya çalışacağız.
Yörede iki tür kabak yetiştiriliyor. Genelde bal kabağı olarak bilinen türüne yörede dış renginin beyaz oluşu ve kış mevsiminde daha çok tüketildiği için kış kabağı, diğer türüne ise kara kabak denildiğini kaydederek her iki türden yapılan farklı yemeklerin yapılışını özetlemeye çalışalım.
Kış kabağının en bilinen yemeği tatlısıdır. Bunun dışında bu yörede kış kabağı biraz iri doğranıp pirinçle birlikte pişirilerek süzgeçten süzülür ve üzerine erimiş tereyağı gezdirilerek servis yapılır. El büyüklüğünde dilimlenen kış kabakları ya suda pişirilir ya da kuzinelerin fırınlarında pişirilip zar kalınlığında kabuğu soyularak da yenilir. Yine kuşbaşı boyutunda doğranan kış kabağı, kıvamına yaklaşan pekmeze atılarak bir süre daha kaynatılır ve çok özel bir tat olarak ya hemen tüketilir ya da kışa saklanarak daha sonra yenilir.
Asıl lezzet farklılığı kara kabak yemeklerinde ortaya konulur. Kara kabak Temmuz- Ağustos aylarında olmaya başlar. Bu kabaklardan yapılan en meşhur yemek sütlü kabaktır. İçi alınıp atılan ve kabuğu soyulan kabar irice doğranıp bir tencerede pişirirken süt ilave edilerek iyice ezilene kadar bir süre daha kaynatılır. Doğal tadının dışında şeker de ilave edilebilir. Kıvamına gelinceye kadar kaynatılarak pişirme işi tamamlanır.
Genç kabakların dış kabuğu taze fasulye ile haşlanır, süzülür ve tereyağıyla soğanlı veya soğansız kavrularak farklı bir yemek yapılır. Kara kabaktan yapılan bir başka yemek de şöyle pişirilir: İçi alınan ve kabuğu soyulan kabak iri dilimler halinde pirinç da katılarak suyunu çekene kadar pişirilir. Pirinç yerine haşlanmış kuru fasulye de konulabilir. Biraz sulu olan bu yemeğe mısır ekmeği doğrayarak yenilmesi çok yaygındır.
Kara kabak dilimleri olabildiğince ince ve 3-4 cm. boyunda doğranır ve bir süre tuzda bekletilir. Elle suyu sıkılan ince dilimler mısır unuyla karıştırılır, kapaklı kızartma tavasında tereyağıyla altı üstü çevrilerek kızartılır. Yine aynı boyutta doğranan kara kabak bir tepsiye konulur, biraz şeker katılarak kuzinenin fırınında pişirilerek sofralara getirilir. Çok ince doğranmış kabak dilimleri mısır unuyla yoğrulup kuzine tepsisinde veya saçta pişirilerek kabaklı ekmek de yapılır yörede. Bölgenin bazı kesimlerinde kabak çiçeğinin dolması da yapılıyor. Çok genç ve küçük kabakların haşlanarak fasulye turşusuna katıldığı ve çok farklı bir lezzet oluşturduğu biliniyor.
Kara kabağın yatay olarak kesilip içi alınıp kabuğu soyulduktan sonra 1-2 milim kalınlığında ve şerit şeklinde kesintisiz uzayıp giden bir kesilme şekli vardır. Buna sırım denilir. Güneşte kurtulan sırım kabak kışa bırakılır. Sonra kısa kısa doğranıp pirinçle suyunu çekene kadar pişirilir. Üzerine tereyağı yakılır.
Kabağın kuruyemiş olarak değerlendirilen çekirdeğinin özellikle idrar yolları hastalıklarına ve prostat rahatsızlığına iyi geldiği inancı oldukça yaygındır. Kabağın sağlık yönünden faydalarını sorguladığımızda karşımıza; bağışıklık sistemini güçlendirir, bağırsak hareketliliğini hızlandırır, tok tutar, göze iyi gelir, A-B-C-E vitaminleri içerir, demir-sodyum-potasyum-kalsiyum-magnezyum- çinko-fosfor yönünden zengindir, hücre ve deri yenilenmesine iyi gelir, güçlü bir antioksidandır bilgileri çıkmaktadır.
Bölgede mısır tarlalarının içine ekilen kabaklar çok uzun tevekler halinde uzayarak gitmekte ve bir tevek ancak bir iki kabak vermektedir. Yörenin çok bilinen, daha çok da köylerde yapılan ve yerel yemek anlamında çok sevilen her iki kabak türü mevsiminde sofraların vazgeçilmezidir.
- Türkiye’nin en kuzeyiİNCEBURUN FENERİ - Mart 21, 2024
- “Hayrettin GÜNAY “Giresun Kültür Araştırmalarına yıllarını vermiş bir yazar - Mart 19, 2024
- Fırın fasulye yemekleri - Şubat 20, 2024
Comment here