Bu yazımın benzerini 2016 yılında sizlerle paylaşmıştım. Ancak her sene genelde Mayıs aylarında çalan telefonumda, bana Karasineklerden şikâyet ve nasıl kurtulacakları ile ilgili sorular geliyor. Tekrar hatırlatmakta fayda var. Yaz aylarının belalısı sivrisinekler ise başka bir önemli sorun. Daha çok İşletmeleri saran karasinekler hem işletmelerin proses alanlarında hem dinlenme ve sosyal tesislerde hem de satış mağazalarında her yerde problem 
çıkartıyor. Bazen öyle zaman geliyor ki sanki toplu halde hücum ediyorlar, nisan ve mayıs yağmurları yağdığında toplu şekilde dış alanlardan iç mekânlara geçiyorlar. Bir bakmışsınız her taraf sinekle dolmuş. Sinek küçük ama mide bulandırıyor. Deli eden vın, vız sesleriyle, Burnumuza, alnımıza, elimize, ayağımıza veya yiyecek maddelerinin üzerine konan sinekler rahatsızlık yarattığı gibi kara sinekler gıda maddesinin üzerine kusarak onun çürümesine ve daha kolay yemesine sebep olan sıvılardan dolayı da hijyen ve sanitasyon açısından da risk teşkil ediyorlar. Hele hele bir gıda maddesinin içerisinde, ambalajda gözüktüğünde işletmelerimize büyük bir prestij kaybına sebep oluyorlar. *Ağzının çevresinde ve ayaklarında 20 milyonu aşkın bakteri taşıyabilen karasinek, sadece bir günde 25-50 defa dışkı bırakır. Bende her sene yılmadan hep aynı şeyleri anlatıyorum. Nisan ayı ortaları karasineklerin yumurta bırakma mevsimi. Dolayısıyla bu ayda tedbir alarak mayıs, haziran ve temmuz aylarını daha rahat geçiririz. Onlarda biyolojik olarak değişiyor, kullanılan ilaçlara karşı bağışıklık kazanıyorlar.
*Nisan ayı ortalarında yumurtasını bırakan bir karasinekten gelen neslin, aynı yılın Eylül ayı ortalarında bıraktığı yumurta sayısı 5 trilyonu geçer. Başka bir ifadeyle, bir gramın % 1’i ağırlığındaki (yaklaşık olarak 70 sinek 1 gr ağırlığındadır) bir sineğin devamı olan nesillerden 80 bin ton ağırlığında bir sinek ordusu meydana gelir.
Karasinek (Musca domestica), İki kanatlılar (Diptera) takımının Muscidae familyasından böcek türüdür.
Her türlü gıda ve çöp artıklarıyla beslenirler ve ortalama 3 km uçarak çevrede insanların yaşadığı her yeri istila ederler ve vücutlarında çok çeşitli hastalık mikropları taşıdığı için her dolaştığı şeye mikrobu bulaştırırlar. Zira her 5 dakikada bir gezdiği yerlere dışkı bırakırlar. Kolera, diyare, dizanteri, hepatit, çocuk felci, gıda zehirlenmeleri, salmonella, verem gibi hastalıkları bulaştırır.
Karasinekler yumurtalarını dışkılara, çöplüklere, özellikle sıcak ve nemli yerlere bırakırlar. Yumurtalar bir günden kısa bir sürede çatlar ve larvalar çıkar. Larvalar bir iki hafta içinde pupa evresine girerler. Pupa evresinde başkalaşmaya uğrayarak birkaç günde kanatlı erişkin biçimlerini alırlar.
Çöp ve gübre gibi nemli organik madde bulunan yerlere 100-150 tanesi yığın halinde yumurtalarını bırakır. Çıkan larvalar organik maddelerle beslenir ve sıcak havada ortalama 7-8 günde sinek olarak uçar. Çok çabuk ürerler. Yiyecek maddelerine dadanan inatçı sinek” ününe sahip karasineğin ağzının içinde iki tüpçük bulunur. Bu tüpçüklerden biriyle sıvı yiyecekleri emer, diğeriyle de içinde enzimler bulunan tükürük salgılar. Yağları, karbonhidratları ve proteinleri kolaylıkla hazmeden karasinek, çok sevdiği sert yiyecekleri sıvı hale dönüştürmede bol miktarda tükürük salgılamak durumundadır. İşte bu sebeple de yiyeceklerin üzerine dışkısıyla beraber bol miktarda tükürük bırakır. Daha sonra bir başka karasinek, aynı dışkının üstüne konduğunda, önceki karasineğin tükürüğünü de emer ve böylece bakteriler ikinci karasineğe de bulaşır
Biz ise genelde sinekler görüldüğü vakit yani larvalarından çıktıktan sonra tedbir almaya çalışıyoruz. Buda hem riskli, hem daha başarışız, hem de daha pahalı bir uygulama oluyor. Nisan ayı sonlarına doğru işletmelerimizi sanki sinek varmış gibi uygulama yapmamız lazım. Yapılacak işler için;
- İşletmenin pencerelerine ve havalandırma kanallarına muhakkak sinek koruyucu tedbirler almalıyız. (sinek telleri gibi)
- Kapı, mal kabul ve giriş bölgelerine mümkünse çift kapı ve körük yapılmalı ayrıca pcv perde veya hava perdeleri ile koruma altına alınmalıdır.
- Yapışkan bantlı sinek tutucular genelde işletmelerin iç kısımlarına monte edilir, mavi ışıkla sinekleri cezbederek yapışkan bantta konması sağlanır. Tabii ki iç proses alanlarında olmasının da faydası olmakla birlikte sinekleri içeri sokmadan dışarıda yakalamak için kapı ve benzeri dış bölgelere monte etmek daha faydalıdır. (Elektrikle çarparak sinek öldüren cihazlar işletmelerin iç alanlarında kullanılmamalıdır. Elektrik çarpmasıyla kopan kanat, ayak ve iç organlar üretmekte olduğunuz ürünlerin içlerine düşebilirler, Gıda kodeksimizde de yapışkanlı sinek tutucuların kullanılması tavsiye edilmektedir.) Lambaların ömrü genelde 3000 saat olup bu saati geçiren lambalar değiştirilmelidir. Yapışkan tuzaklar kontrol edilmeli dolan ve etkinliği geçen yapışkan plakalar değiştirilmelidir.
Ayrıca gıda sektöründeki sinek tutucu cihaz lambalarının muhakkak kırılmaz olması gerekir. (teflon kaplı)
Birde Elektronik sinek kovucular olup bunlar daha çok evsel ve küçük alanlarda kullanılmaktadır. Daha çok sivrisinekler için başarılı olup karasinekler için büyük kapasiteli cihazlar şimdilik bulunmamaktadır.
- Dış alanlarda bulunan kirli bölgeler ( çöp konteynırları, atık sular, gübreler vb) nisan ayından itibaren ilaçlanmaya başlanmalıdır.
- İşletmenin çevresine konan Biyovakum kovaları (tuzakları) da bir başka çözümdür.
Bu kovalar içerisine konan fenomenler (çekici) sayesinde içerisine giren sinekler bir daha çıkamamakta ve ölmektedirler. Hiçbir bir kimyasal kullanılmadığından risk teşkil etmemekte ve diğer kimyasallara göre çok daha ekonomik olduğundan tercih edilmektedir. Her ne kadar hoş bir uygulama olmasa da verdikleri zarar ve hatta ölümler karşılığında sineye çekmek gerekiyor (Afrika’da günde 6 bin çocuğun ölmesine sebep oluyor).
Genelde kullanılan insektistler kimyasal maddelerdir. Gıda sektöründe proses alanlarında (özellikle üretim) risk taşımaktadır. İlaçlama uygulamasını mutlaka profesyonel şirketler ve uzman personel tarafından yapılmalı. Unutmadan, Karasinek ilaçlama uygulaması ya sabah erken saatlerde ya da akşam geç saatlerde yanihavanın serin olduğu saatlerde yapılmalıdır. Ancak ülkemizde artık doğal ürünlerde bulunmaktadır. Bu ürünler kimyasallar gibi insana, çevreye zarar vermezler, içeriklerinde bulunan yararlı mikroorganizmalar zararlı mikroorganizmalarla birlikte sinek, böcek larvalarının da üremesini engellerler. Bununla birlikte bütün insektisitler zararlı olmamakla birlikte gıdaya bulaşmaması için gereken özen ve dikkat gösterilmelidir. Su bazlı sinek ve larva öldürücü ürünler işletmenin dış alanlarına kullanılmalıdır. (Duvarlara sürülen badana şeklindeki insektisitler çok yararlı olmaktadır. Bütün popülasyonu ortadan kaldırmak mümkün değildir, zaten bu da doğanın dengesini bozar. Zira doğa zincirindeki bir hayvanı tamamen ortadan kaldırırsanız başka bir hayvanın daha fazla üremesine sebep oluyoruz.
Bu bir toplumsal meseledir, her kez evinin önünü temiz tutarsa bütün şehir temiz olur misali her işletme kendi çevresini temiz tutarsa bizde karasineklerden bir nebze kurtulmuş oluruz. Belediye ve Devletimizde bataklıkları kurutmalı her sene nisan ayında dere ve der yataklarını kirli çevreler için önlem almalıdır. Oysa biz şehir içi ilaçlamalarını daha çok sinekler larvalarından çıktıktan sonra yapıldığını görüyoruz. Siz, siz olun nisan ayı sonunda işletmenizin çevresini doğal koruyucularla koruma altına alın.
- Sinekler basmadan önce önleminizi alınSinek küçük ama mide bulandırıyor - Nisan 16, 2025
- Karantinaya (QUARANTA) Hazır mısınız? - Mart 11, 2025
- PESTİSİTLERPesDedirtiyor! - Ocak 16, 2025
Comment here