Tarım ve Orman Bakanlığı, 2 Ekim 2024 tarihinden itibaren gıda ürünlerinde sahteciliği yansıtan taklit ve tağşiş listelerini yeniden yayımlamaya başladı. Ekim ayından, bu yazının yayımlandığı tarihe kadar, ortalama her 3 günde bir liste yayımlamış ve 3,5 aylık sürede tamamladığı analizlerde 909 ayrı üründe taklit-tağşiş tespit etmiş.
Son birkaç yıldan bu yana yapılan gıda denetimlerinde, olağanüstü durumlar haricinde ürünlerden numune alınmıyordu. Ekim ayından itibaren listeler yayımlanmaya başlandıktan sonra, gıda kontrolleri sırasında numune de alınmaya başladı. Ama nerelerden ve kimlerden?
Sektörde şahit olduğumuz uygulamalar ve yakın çevremizden gelen bilgilere göre, numune alan görevliler olabildiğince risk algısı düşük işletmeler ve bu işletmelerin ürünlerini tercih ediyorlar. Bu ne anlama gelir? İlgili İl veya İlçe Tarım Orman İdareleri’nin yetki bölgelerindeki işletmelerde, yoğun bir şekilde taklit-tağşiş ürüne denk gelindiği takdirde, kontrol görevinin yeterince yerine getirilmediği anlamına gelebilir. Ülkemizdeki bürokrasinin kendince refleksler geliştirdiklerini biliyoruz. İnşallah böyle değildir. Normlara uygun çalışan işletmelerden numune alıp, riskli işletmelerden almamak; topu taca atmaktır. Bu da, uzun vadede insanların ve toplumun sağlığını bozar.
Bir diğer çarpıcı tespit de; 3,5 ayda yapılan analizler sonucu, sahteliği tespit edilen 909 gıda ürünün tamamı, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından kayıt altına alınmış işletmelerden alınan numunelerdendir. Diğer bir deyişle, sahteliği tespit edilen ürünler kayıt altındaki işletmeler tarafından üretilmekte veya satılmaktadır.
Günümüzde sosyal mecralar, sadece sosyalleşmek için kullanılmıyor. Başta gıda ürünleri olmak üzere pazarlama ve ticaretin çok büyük bir kısmı bu mecralar üzerinden yapılmaktadır. Özellikle yeni nesil, siparişlerini sosyal medyada beğendikleri ürünlerden seçmekte ve siparişlerini de buralardan vermektedir.
Neler yok ki? Düğün, dernek, organizasyon yemekleri, kokteyller, pastalar, hamur işleri, sarmalar, börekler, paket yemekler, tatlılar, börekler, aklınıza ne gelirse…. Zaman zaman, bunların kim olduklarını inceliyorum. Firma mı, şahıs mı? Firma ise gıda kayıt belgesi var mı? Kayıt belgesi varsa, yaptığı işe uygun mu? Verdikleri adreslerin internetteki harita sitelerinden sokak görüntüleri…
Bilindiği gıda işletmelerinin hem belediyeden ruhsatı, hem de Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan kaydı olması, yapılan üretimlerin de gıda mevzuatının getirdiği diğer normlara uygun olması gerekir. Sosyal mecralardan gıda ve yemek satışlarıyla ilgili sayfaları incelediğimde, çok büyük bir bölümünün gıda mevzuatına uygun olmadığı görüyorum. Gıda mevzuatı bir yana, bir kısmının hiçbir mali ve hukuki niteliği yok.
Bir taraftan halkın sağlığı, diğer tarafta kamu zararı…
Gıda fiyatlarındaki artış, son yıllarda adeta enflasyonun lokomotifi oldu. Kayıt içindekilerin haksız rekabeti taklit-tağşiş listelerinde net bir biçimde görünürken, internet üzerinden haksız rekabeti ölçecek bir mekanizma şimdilik yok. Her zaman söylüyoruz. Normlara uygun üretim yapan yemek ve gıda işletmecileri, en az gıda ürünleri kadar işletme sabit giderlerine maruz kalıyorlar. Haksız rekabetin önüne set çekilmedikçe, gıda üreticileri olarak verimli üretim yapıp, maliyetleri aşağıya çekemiyoruz.
Halkın sağlığı düşünülüyorsa, kamu zararı önlenmek isteniyorsa, kısa vadede enflasyon, uzun vadede de ülkenin sağlık faturası aşağıya çekilmek isteniyorsa, topu taca atmaktan vazgeçilmelidir. Normlara uygun işletmelere yapıldığı kadar, kıyıdaki köşedeki yerlere de denetimler hakkıyla yapılmalıdır. Bu internetten satış yapanlara da artık el atma zamanı gelmiştir.
Yeni yıla girdik. Gıda ürünleri, işçilikler ve diğer giderlerdeki artışlardan dolayı müşterilerimize fiyat güncelleme yazılarını gönderdik. Yazılardaki imzalarımızın mürekkebi kurumadan, gıda ürünlerine tekrar zam yağmuru başladı. Hem de misliyle… Bu aşamada yemek üreticisi gıda işletmeleri ve yemek alan müşterilerine söyleyeceklerim var.
Bir sebep yokken, makul fiyatların üzerinde ve (düşük enflasyon hedefli döneme girerken) sırf pozisyon almak için stratejik zam yapanlar tedarikçilerden kurtulun.
Risk almayın yemek alın. Unutmayın en pahalı yemek çöp dökülendir.
- Sahte Gıda Ve Yeni Neslin Beslenme Tercihleri - Ocak 20, 2025
- İdare ve Kamu Görevi - Aralık 26, 2024
- GÜVENLİ GIDA, GÜVENLİ YEMEK - Kasım 29, 2024
Comment here