Taflan ve taflan tuzlusu | Catering Guide

Her ne kadar Ordu 16 Mayıs 2022 tarihinde Taflan Turşusu adıyla Coğrafi İşaret alarak kendi yöresi adına bir tescil işlemi yaptırsa da Samsun’dan Artvin’e kadar olan coğrafyada yetişen bir meyvedir taflan. Hatta Gürcistan’ın Karadeniz’e kıyısı olan bölgelerinde de yetişir. Bazı kaynaklarda Gürcü Kirazı veya Gürcü Üzümü denildiği de kaydedilmiştir. Bilinen bir başka adı da karayemiştir. Kışın koyu yeşil renkli yapraklarını dökmeyen, meyvesi üzüm salkımı gibi toplu ve fındık büyüklüğünde, siyah renkli bir meyvedir. Çekirdekleri kiraz gibi çıkartılarak yenir. Ağızda bir burukluk yaratır. Meyve olarak çiğ yenildiği gibi Ordu ve Giresun’da tuzlaması yapılıp daha sonra soğan ve tereyağıyla kavrularak yemek olarak sofralara gelmesiyle bilinir.

İnternet ortamında taflanın faydaları yazdığınızda kaşınıza o kadar çok şey çıkar ki şaşırırsınız. Yüksek oranda C vitamini taşıdığını, antioksidan içeriğinin yüksek olduğunu, Alzheimer, diyabet, doku ve cilt hastalıklarına iyi geldiğini, hücrelerin yenilenmesi, üreme organlarını geliştirmesi, sindirimi düzenlemesi, demir eksikliğini gidermesi, prostat sorununu çözmesi, gibi rahatsızlıklara iyi geldiğini okuruz. İdrar söktürür, tok tutar, kan dolaşımını düzenler, sinir ve strese iyi gelir gibi bilgiler edinirsiniz. Kalsiyum yönünden de zengindir.

Bölge yörede yaşayanlar bunları çok fazla bilmezler, onlar sadece meyvesinin ve pekmezinin şeker hastalığına iyi geldiğini bilirler. Ve mevsiminde meyve olarak bolca tüketirler. Tuzlamasını yaparak daha sonraki mevsimlere ve kışa saklarlar. Bir de başları ağrıdığında yapraklarını başlarına sararlar ki baş ağrısına iyi geldiğine inanırlar. Nadir de olsa pekmezinin yapıldığı görülür. Taflan pekmezi zahmetli bir iştir.

Geçmişte, basit yapılar olarak yaptıkları evlerini kuvvetli rüzgârlardan korumak için bahçelerine dikip hem evlerini korudukları hem de meyvesinden yararlandıkları görülür. Eski köy evlerinin rüzgâr alan tarafında mutlaka taflan ağacı vardır. Sık yapraklı bir ağaç türü olduğu için köylerde genç kızların ve delikanlıların buluşma yeri olarak da bilinir.

Doğu Karadeniz Bölgesinde sahilden başlayarak yüksek köylere kadar geniş bir alanda yetişir. En fazla da tuzlaması yapılır. Meyve olarak da tüketilir. Bazı yörelerde taflan turşusu denilse de sadece tuz konularak yapıldığı için taflan tuzlusu denilmesi daha yaygındır. Eskiden toprak testi ve çömleklere konulan taflanlar üzerlerine tuz ve su konularak tuzlamaya bırakılırdı. Günümüzde toprak kapların yerini plastik bidonlar aldı. Bu kaplara konulan taflanların üzerine kalın tuz konulur ve su ilave edilerek beklemeye bırakılır. Bir ay sonra çıkartılıp yenildiği gibi aylarca da bekleyebilir.

Tuzlanarak bekletilen taflanların yemek olarak sofralara gelmesi için şu işlemlerin yapılması gerekiyor. Kabından çıkarılan tuzlu taflanlar tuzunu bırakması için bir süre suda bekletilir. Sonra tek tek çekirdekleri çıkartılır. Bir kapta tereyağıyla soğan kavrulur ve bunun üzerine çekirdeği çıkartılmış taflanlar avuçta suyu sıkılarak ilave edilir. Kavurma işlemi bir süre daha devam ettikten sonra ocaktan alınarak sofraya getirilir.

Yörede kirazdan sonra tuzlaması yapılarak aynı yöntemle kavrulup yemek olarak değerlendirilen ikinci meyve türüdür taflan. Özellikle fındık bahçelerinde öğlen yenilen yemeklerin aranılan yöresel ve kültürel bir tadıdır. Sadece yörede tüketilmesiyle kalmayan taflan tuzlusu il ve bölge dışında yaşayan yöre insanlarına da gönderilir. Gurbette yaşayanların memleketlerine geldiğinde yemek istedikleri başyemektir taflan tuzlusu. Yöresel tanıtımlarda ve yöreye misafir olanlara sunulan yerel yemeklerin olmazsa olmazıdır. Bölgesel anlamda öylesine önemli bir meyvedir ki il bazında sahiplenme adına Ordu ilimizin coğrafi işaret elması bunun göstergesidir.

Yöresel tatlara meraklı ve özel lezzetlere ilgi duyanların yolları bu bölgeye düştüğünde damak zevklerine katmalarını önerdiğimiz yerel bir tattır bölgede yemek olarak yenilen taflan ve taflan tuzlusu.