İşletmelerde insan davranışlarının işleyiş içerisindeki olumlu ve olumsuz etkileri…

Öncelikle şuradan yola çıkarsak, işletmeler için sistemin ve mekanizmanın en önemli unsuru insandır. Her ne kadar işletmelerin sistemleri içerisindeki statüler farklı olsada ortak nokta gene insan olmaktır.

İşletmelerde insanların davranışları; iletişimi, motivasyonu, verimliliği, karlılığı vs. direkt olarak etkiler.

Bu etkileri işveren, yönetici ve çalışan üçgeninde bir kaçını maddeler halinde ele almak gerekirse;

İşverenin, çalışanları ve yöneticileri arasında adaletsiz davranış sergilemesi verimliliğin ve motivasyonun olumsuz etkilenmesine neden olur. Tersi söz konusu olduğunda ise olumlu etkiler kaçınılmazdır. Bu da direkt olarak işletmeyi etkiler.
İşveren çalışanlarına ve yöneticilerine karşı güvensiz tavır sergilemesi ve sürekli takip etme ihtiyacı hissetmesi de motivasyon açısından olumsuz bir yaklaşımdır. Burada da işin güvenilir kişilere teslim edilmesi veya güven duyulmuyorsa da o kişilerle yolların ayrılması işletmenin selameti açısından daha faydalı olacaktır.
İşveren karakteristik olarak; müdara etmez, kibirli tavır sergilemesi direkt olarak müşteriyi etkileyebileceği için müşteri kaybına ve dolayısıyla da karlılığa olumsuz yansımaya sebep olacaktır.
İşverenin eleştiriyi kabul etmeyen tavır içerisinde olması, kendisini ve işletmesini hep en iyi görmesi, işletmenin belirli bir süre sonra kapanması veya müşteri portföyünün azalması şeklinde yansır.
İşverenin rakiplerini tanımaması veya küçümser tavır sergilemesi; belirli bir süre sonra müşterilerin o rakiplere kaptırılmasına ve verimliliğin azalmasına neden olabilecektir.
İşverenin, çalışanlarının maaşını zamanında ödememesi veya sigortasız çalıştırma eğiliminde olması, fazla çalıştırarak haklarına girmesi işletmenin çalışan bulamaması veya mevcut çalışanların zorunlu olarak iş bulamadığı için orada bulunması anlamına gelecek olup, motivasyon ve verimlilik açısından olumsuz etkiler doğuracaktır.
İşletmeler için en önemli statülerden biri olan yöneticilerin; çalışanlar ile işveren arasında köprü vazifesi üstlenmesi ve doğru bilgi aktarımı ve doğru talimatlarla iletişimin doğru ilerlemesine ve motivasyon sürecinin de doğru ilerlemesine sebep olur.
Yöneticilerin yapılan işin bütün süreçlerine hakim olması ve işleyişten haberdar olması verimliliği, karlılığı ve maliyet sürecini doğru yönetmeyi sağlayacaktır.
Yöneticilerin müşteri, işletme ve çalışan üçgeni ile doğru iletişim sağlaması, işletmenin devamlılığı ve motivasyonun sağlanması açısından önemli bir faktördür.
Yöneticinin adil olması sadece işverene veya sadece çalışana yakın olmayıp dengede bir yer tercih etmesi çok önemli bir faktör olup işveren çalışan ilişkilerini doğru yönetmesi verimlilik ve motivasyon açısından önemli bir unsurdur.
Yöneticinin, işverenin müsaade ettiği ölçüde inisiyatif kullanmak yerine, işin selameti dikkate alınarak inisiyatif kullanması çoğu zaman, zaman faktörünün doğru işlemesine, süreçlerin doğru yönetilmesine ve fırsatların kaçmamasına vesile olacaktır. Dolayısıyla da verimlilik sürecine doğru etki edecektir.
Yöneticilerin müşterilerle ve tedarikçilerle doğru iletişim sağlaması işletmenin devamlılığı ve karlılığı açısından çok önemli olacaktır.
Yöneticilerin işleyiş sürecinin bütün aşaması için alternatiflerden haberdar olması; en kaliteliyi en ucuza alabilme unsuru açısından önemli olacak ve işletmenin maliyet sürecini doğru etkileyecektir.
Yöneticilerin sadece kartvizitte yazan değil, yapabildikleri dikkate alınarak, liyakat esaslı görevlendirilmesi veya belirlenmesi işletmenin bütün süreçlerini olumlu etkileyecektir.
Yöneticilerin çalışanlara karşı saygı çerçevesinde örnek davranışlar sergilemesi ve onlarla iç içe olması motivasyonu ve verimliliği doğru yönde etkileyecektir.
Çalışanların kaytarmadan hakkaniyetli çalışma davranışları verimlilik için önemli bir etkendir. Herkesin işin doğru ve zamanında yapması işçilik maliyetlerini ve verimliliği direkt etkileyecek ve 10 kişinin yapması gereken içi 15 kişi yapmayacaktır.
Çalışanın işletmeye ve işverene karşı aidiyet hissetmesi verimlilik ve istikrar için çok önemlidir.
Çalışanların işletmeyi savunması, koruması, kollaması her açıdan önemli bir faktördür.
Çalışanların sürekli işleyiş açısından kendini geliştirmesi ve her geçen gün yapılan işi daha iyi kavraması verimlilik süreci açısından çok etkilidir.
Çalışanların yöneticilere ve çalışma arkadaşlarına karşı saygılı olması, iletişimin doğru ilerlemesine vesile olacak ve motivasyon sürecini doğru etkileyecektir.

Sonuç olarak; statüler ne olursa olsun ortak gaye işletme olmalı, sahiplenme duygusu hakim olmalı ve kişisel menfaatler değil de, işletme menfaatleri ön planda tutulmalıdır. İşletmenin devamlılığı ve istikrarı; işveren, yönetici ve çalışanın ekmek kapısının devamlılığı ve istikrarı olacaktır.