1’er hafta ara ile 2 komşu ülke seçime gitti.
2023 yılının Mayıs ayı komşu her iki ülke, Türkiye ve Yunanistan için de seçim ayı oldu. Türkiye’deki seçimlerde bayram sonrası meydanlar hareketlendi, seçim çalışmaları-mitingler yapıldı. 14 Mayıs’ta sandığa gittik ve oyumuzu kullandık, seçim sonucunu 2ci tur belirledi. Meclis çoğunluğunu AKP elde etti ve yukarıda belirttiğim gibi 28 Mayıs’ta Kılıçdaroğlu ve Erdoğan 2ci turda tekrar yarıştılar, yarışı yine Erdoğan kazandı. Ancak başta ekonomi olmak üzere sosyo-kültürel sorunlar ve zor günler bizi bekliyor.
Türkiye seçimlerinin nasıl yapıldığını, öncesi ve sonrası yapılan tartışmaları burada tekrarlamak istemiyorum. Türkiye’de yaşıyor olmakla beraber, sık aralıklarla Yunanistan’da da bulunduğum için bir karşılaştırma yapmak istedim.
Yanı başımızda komşumuz Yunanistan’da seçimler 21 Mayıs’ta yapıldı ve orada da seçim sonucu 2. tura kaldı. Sizlere Yunanistan seçimleri ile ilgili ön bilgiler ile başlamak istiyorum.
Seçim Öncesi
Sandıklar sabah 7’den akşam 7’ye kadar açık kalıyor ve bir sandıkta çok fazla hareketlilik varsa, başkanlık görevlisi oylamayı buna göre uzatma seçeneğine sahip.
Bu yıl ilk kez hareket sorunu yaşayan vatandaşların kolaylaştırılmasına yönelik düzenleme yapılmış. Odası zemin katta olmayan binalarda, merdiven çıkamayacak durumdaki seçmenleri alacak belediye personelinin bulunduğu özel bir alan ayrılmış, orada oturtulacak ve aşağı inmesi için adli temsilciye haber verilecek şekilde. Vatandaşın kabinde oy kullanacak, sandık başkanı ilgili zarfı alıp sandık başına götürüp sandığa atacak.
Ayrıca bu yıl seçmenler cep telefonu cüzdanlarında bulunan dijital kimlikler ile de tespit edilebilecek, ancak bu durum zaman gecikmesi yaratabiliyor. Bu ilk kez yapılan bir işlem olduğu için hem yasal temsilcinin hem de tabii ki oy kullanacak vatandaşın akıllı telefona sahip olması gerek bu da bir dezavantaj ayrıca yaşlılar akıllı telefon kullanmayabiliyorlar.
Seçmen bilgilerini doğrulamak için kodunu okutmak ve cep telefonunu oy kullanacağı saate kadar yanında bulundurmaları gerekiyor. Elbette bunun bir zaman gecikmesi var ki trafiğin çok olduğu zaman dilimlerine denk gelirse bu şekilde yapıp yapamayacağı veya normal olarak isteyip istemeyeceği hakimin takdirine kalıyor.
“Seçmen kütüklerinde kayıtlı olanlarla ilgili olarak, aralarında şu anda 110 ile 116 yaş aralığındaki yaklaşık 10.000 vatandaşın bulunduğunu belirtiliyor. Genel olarak asırlık nüfus kesinlikle onlardan çok daha fazlayken, yaklaşık 10 yıldır 116 yaş üstü otomatik olarak kesme işlemi uygulansa da geçmişte olduğu gibi 140 yaşında bile kayıtlı insanlar olduğuna dikkat çekiliyor.”
Seçim Yasakları, kurallar
Yunanistan’da bizdeki gibi seçimden bir gün önce, gece başlayan ve seçim günü yasaklar kalkana kadar süren alkollü içki satışı yasağı yok ve mekanlar kapalı değil. Halk seçim öncesi gecede seçim günü de eğlence mekanlarına gidip eğlenebiliyor herhangi bir kısıtlama yok!.
Kampanya çalışmaları, mitingler
Bizdekinin aksine Yunanistan’da büyük kitlesel mitingler yapılmıyor, genel de ziyaretler-salon toplantıları-broşür ve stant çalışmaları şeklinde yapılıyor. Ve yıllardır bizde olmayan vatandaşlar olarak görmek istediğimiz konu: adaylar televizyon kanallarında projeleri-vaatleri hakkında konuşuyor-tartışıyor, birbirlerine sorular soruyor, kendilerine gelen her türlü soruya içtenlikle yanıt veriyorlar. Konuşmalar doğal – doğaçlama şekilde sürüyor.
Kimler adaydı? Son anketler nasıldı?
Mevcut başbakan Miçotakis ve bir önceki başbakan Çipras seçimin favori adaylarıydı. Son Anket sonuçlarına göre partilerin oy yüzdeleri ise şu şekilde idi:
ND: %31,4 SYRIZA: %26,4 PASOK-KINAL: %8,3 KKE: %5,6 EL: %3,2 MeRA25:%3,1
Seçim Günü
Oy kullanılacak okullar ve çevresi gayet sakindi, yığılmalar olmadan seçmenler gün içi saatlerde gelip oylarını kullandılar. Okul bahçesinde veya dışarıda kolluk kuvveti yoktu!, ben yakasında parti rozeti taşıyan üç kişi gördüm bahçede o kadar.
Sayım saat 19.00 da başladı, sandıkta görevli bir arkadaşın aktardığı bilgi : “Dün gece 19.00’u bir kaç dakika geçti ve oyları saymaya hazırlandık. Sandık’ta görevli 7 kişiydik, herhangi bir parti görevlisi yoktu. oyların güvenliği açısından yaptığımız tek şey sandığı açmadan önce, etrafta, sağda solda, masalarda bizi yanıltacak herhangi bir pusula kalmasın diye kontrol etmekti. Umarım tekrarlamayız.” Yukarıda belirttiğim gibi okul etrafında kolluk kuvveti yoktu, kısaca herkes attığı oy’un doğru yere gittiğinden emin ve aklına olumsuz bir şey gelmiyor.
Seçim Sonuçları
Başbakan Kiryakos Miçotakis’in lideri olduğu Yeni Demokrasi (ND) partisi, oyların yüzde 40,80’ini alarak seçimin galibi oldu. Öte yandan yeni seçim sistemi nedeniyle ND partisi parlamentoda çoğunluğu elde edemedi. ND’nin ardından Aleksis Çipras’ın liderliğindeki SYRIZA oyların yüzde 20,06’sını alarak ikinci sırada yer aldı
Türk asıllı Yunan vatandaşlarımızdan da yeniden seçilen ve yeni seçilenler de oldu. 21 Mayıs genel seçimlerinde SYRIZA partisinin birinci geldiği tek bölge Rodop ili olurken Özgür Ferhat da aldığı 12 binden fazla oyla partisinin bölgedeki başarında en büyük katkıyı sağladı. Ayrıca Hüseyin Zeybek (SYRIZA), Burhan Baran (PASOK) seçilen diğer adaylar arasında yerini aldı.
Son söz
İki ülkeyi karşılaştırdığımızda aramızda ne kadar çok ekonomik-kültürel-sosyal farklar olduğunu görüyoruz. Dünya bizi kıskanıyor diyoruz ama gelin görün ki dışarıdan hiç de öyle gözükmüyoruz. Demokrasinin işletilmesi konusunda, insan hakları konusunda, kültürel-sosyal konularda ne kadar geride olduğumuzu üzülerek görüyoruz. Bizde seçimler ölüm kalım meselesi, beka sorunu vb. gibi bir çok anlamlar yüklenerek yapılırken, her geçen gün biraz daha kamplaşmalar artarken burada hepsi büyük bir olgunluk içinde geçiyor ve ülke çıkarları hiç bir zaman kişisel çıkarların önüne geçmiyor-geçemiyor.
Soykan ÖZÇELİK Yazılım Geliştirici & Analist &Çözbim Yazılım
Alexandroupoli(Dedeağaç), Yunanistan.
https://about.me/soykanozcelik
- Seçim mi? Geçim mi? - Mart 20, 2024
- Online ödeme ve tahsilat sistemi nedir? - Ocak 26, 2024
- 2023’ü Uğurlarken… - Ocak 3, 2024
Comment here