İhracatın tadı kaçtı -2

Dergimizin geçen sayısında tadı kaçan kanatlı ürünleri ihracatının 1.bölümünde kanatlı etinin 2023 yılının ilk yarısındaki durumunu değerlendirmiştim. Bu sayımızda da yumurta ihracatımızın aynı dönemdeki durumunu değerlendireceğim.

Yumurta ihracatımız

Damızlık, kuluçkalık, sofralık toplam yumurta ihracat miktarımıza ilişkin bilgiler iki tablolu grafikte toplanmıştır.

Tablo 5. 2023 yılının ilk 6 aylık yumurta ihracat miktarlarına ilişkin bilgileri içermektedir.

2023 yılında ihraç edilen toplam yumurtanın yaklaşık %73 kadarı sofralık, %22 kadarı damızlık ve kuluçkalık tavuk yumurtasıdır. 2022 yılında ise bu oranlar yaklaşık %84 sofralık, %15 damızlık ve kuluçkalık tavuk yumurtası olarak gerçekleşmişti.
Toplam yumurta ihracat miktarı 2023 yılının ilk 6 ayında 2022 yılının aynı dönemine kıyasla %-7,4 oranında düşmüştür.
Aylar itibariyle değerlendirdiğimizde 2023 yılı ilk yarısında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yumurta ihracat miktarı, Ocak ayında %-11,7, Şubat’ta %-1,4, Mart’ta %-0,6, Nisan’da %–01,Haziran’da %-26,9 azalmış, sadece Mayıs ayında %1,53 artmıştır.

Tablo 6. 2023 yılının ilk yarısında yumurta ihracat değeri aşağıdaki şekilde gerçekleşmiştir.

Yumurta ihracat değeritoplamı, 2023 yılının ilk 6 ayında 2022 yılının aynı dönemine kıyasla %9 oranında artmıştır. Yumurta ihracat toplam miktarı %-7,4 düşmesine rağmen ihracat değerinin artmış olmasının sebebini araştırdım.2023 yılı sofralık yumurta ihracatı miktarı %-20 düşerken değeri %20 artmıştır. Bunun yanında,damızlık ve kuluçkalık tavuk yumurtalarında hem miktar hem değer olarak önemli artışların gerçekleşmesi sonucuihracat değerinin toplamda pozitif olarak yer aldığı anlaşılmıştır.
Aylar itibariyle değerlendirdiğimizde 2023 yılı ilk yarısında bir önceki yıla kıyasla yumurta ihracat değeri, Ocak ayında %-4,9, Haziran’da %-5,3 azalmış, Şubat’ta %10,8, Mart’ta %15,9, Nisan’da %23,8, Mayıs’ta %16,5 oranında arttığı belirlenmiştir.

Yumurta ihracatında 2021 yılı ilk yarısı yaşanan büyük artışların (miktarda %186,7, değerde %231,1) ne yazık ki ilerleyen yıllarda devam etmemiş aksine 2022 yılının ilk altı ayında büyük düşüşler (miktarda %-63,8, değerde %-51,1) yaşanmıştır. 2023 yılına gelindiğinde ihracat miktarındaki azalmanın %-7,4 seviyesine kadar gerilemiş olması, buna ilaveten ihracat değerinin %9 yükselmesi memnuniyet verici bir sonuç olduğunu söyleyebilirim.

İhraç yumurtada yasak antibiyotik iddiası

Yurt içi ve yurt dışında çeşitli güçlüklerle mücadele eden yumurta sektörü bu kez de Temmuz ayında medyada yer alan “Tayvan’a ihraç edilen yumurtalarda insan sağlığına zararlı antimikrobiyal madde ‘nitrofuran’ görüldü” haberiyle sarsıldı. Bunu fırsat bilen medya karıştırıcıları hemen devreye girerek, bu yumurtaların ülkeye iade edilip tüketime sunulduğu, hatta aynı yasaklı antibiyotiğin piyasadaki yumurtalarda da bulunma ihtimali olduğu yorumlarını yaymaya başladılar. Bu iddialarla ilgili olarak hem Yumurta Üreticileri Merkez Birliği Başkanı İbrahim Afyon hem deT.C.Tarım ve Orman Bakanlığı açıklamalar yaptı ve bundan önceki sayımızda bu konu etraflı şekilde sizlere duyuruldu.Kısaca özetlersek;

İddialara konu olan ülkeye Mart, Nisan, Mayıs, Haziran aylarında 217 konteynır yumurta gönderilmiş, bunlardan 212 konteynır sorunsuz kabul edilmiş,sadece 5 konteynır olan bir parti üründe sorun olduğu ileri sürülmüştür.Sakıncalı olduğu ileri sürülen sınırlı miktar ”parti mal” yerinde imha edilmiş, ülkemize iadesi söz konusu olmamıştır.Medyaya yansıyan iddialara konu yumurtalar ile ilgili olarak ise Tayvan yetkili otoritesi tarafından Tarım ve Orman Bakanlığına herhangi bir bildirimde bulunulmamış olmakla birlikte, Bakanlık tarafından inceleme başlatılmıştır.

Bakanlıkilk aşamada yasaklı maddeyi kullanan işletmeyi tespit etmiştir. Gerekli yasal işlemler yapılmaktadır. Bununla da yetinmeyen Bakanlığın,bu yönde yapılan rutinanalizlerin dışında ülkemiz genelindenirofuran kullanımı ihtimaline karşılık yeni bir kalıntı izleme araştırması yapmaya başladığı haber alınmıştır. İncelemenin sonuçlanmasını takiben kamuoyuna Bakanlık tarafından gerekli açıklamanın yapılacağı bildirilmiştir.

İnsan beslenmesinde her anlamda en mükemmel gıda olarak anne sütü birinci, yumurta ikinci sırada gelir.Böyle bir gıda maddesini fırsatçıların eline bırakmamak insanlığın birinci görevi olmalıdır.